خالص سازی اسید فسفریک به روش تر
متداولترین روش تولید اسید فسفریک، فرایند تر است که طی آن اسید فسفریک بسیار ناخالص به دستآمده از سنگ معدن فسفات به اسید فسفریک خوراکی 85% تبدیل میشود. روشهای مختلفی برای خالص سازی اسید فسفریک وجود دارد که این متن به بررسی فرایند تر میپردازد. این روند شامل شفاف سازی، استخراج با حلال، اولترافیلتراسیون غشایی، روشهای فیزیکو شیمیایی، حذف سرب و آرسنیک، حذف فلوئور و حذف سایر ناخالصیها است.
شفاف سازی:
شفاف سازی فرایندی است که طی آن مواد جامد (لجن) از دیگر مواد جداسازی میشود. این مواد جامد اغلب بین 7 تا 15 درصد وزنی مخلوط را تشکیل میدهند. جداسازی لجنها اغلب با روند گرم کردن، سانتریفوژ کردن و خنک کردن انجام میشود. لازم به ذکر است که در این مرحله با توجه به نوع مواد جامد از لخته کنندههای مناسب استفاده میشود و برای شفاف سازی هم از کربن فعال استفاده میشود.
استخراج با حلال:
در این روش اسید با جریان برگشتی توسط حلال استخراج میشود. در انتخاب حلال باید از باقینماندن بوی آن پس از استخراج توجه نمود.
اولترافیلتراسیون غشایی:
در این مرحله، اسیدی که صاف شده و شفاف است، تحت فشار مناسب از غشاء ویژهای عبور میکند تا یونهای فلزی آن به حد ناچیز برسد.
روشهای فیزیکو شیمیایی:
پس از انجام مراحل بالا هنوز برخی ناخالصیها در اسید فسفریک باقی میماند که مانع مصرف خوراکی آن میشود. به همین دلیل مراحلی که در ادامه به آن اشاره میشود نیز بر روی اسید فسفریک صورت میپذیرد.
حذف سرب و آرسنیک:
حذف سرب و آرسنیک با عبور از گاز H2S انجام میشود که باعث رسوب دو عنصر مذکور میشود.
حذف فلوئور :
برای حذف فلوئور که میبایست به حد بسیار کمی در اسید فسفریک وجود داشته باشد. به همین دلیل، با افزودن پودر سیلیس کلوئیدی، فلوئور به صورت لجن رسوب میکند و پس از جوشاندن، مخلوط صاف میشود.
حذف سایر ناخالصیها:
سایر ناخالصیها مانند کادمیوم، مس و ... نیز با عبور گاز H2S تا حد زیادی کاهش مییابند و باقی آنها نیز با افزودن مقدار بسیار کمی محلول Na2S کاهش مییابند.